Jupiter
Jupiter (in het Grieks Zeus) was de Koning van de Goden.
Jupiter is de vierde en helderste planeet aan de hemel (na de Zon, de Maan en Venus; soms kan Mars helderder zijn dan Jupiter). Jupiter is de reus in het zonnestelsel Hij neemt 70% van de totale massa van alle planeten voor zijn rekening.
De massa is 318 x groter dan de massa van de aarde. Wij kunnen alleen de dichte atmosfeer zien, De dampkring van Jupiter is zo'n 8x keer groter als die van de aarde.
Als je ooit met een raket op Jupiter wilt landen, heb je een probleem: want de planeet bestaat voor een groot gedeelte uit gas. Je zakt dus weg in Jupiter.
Verder naar de kern toe volgt een laag van vloeibare waterstof. De kern bestaat uit gesteente met een doorsnede van ongeveer 25.000 km. Hier is de temperatuur het hoogst: 30.000 °C tot 35.000 °C. Meer naar de buitenkant wordt de planeet kouder. In de bovenste wolkenlagen is het nog maar -150 °C. Jupiter straalt 1,7 keer meer energie uit dan hij van de zon ontvangt.
De reuzenplaneet lijkt een zon te willen worden. Dit lukt niet omdat hij veel te licht is, te weinig massa heeft. De planeet is wel groot genoeg om zon te kunnen worden.
Jupiter is niet alleen de grootste, maar ook de snelste planeet. Een Jupiterdag duurt maar 10 aarduur.
Door de hoge rotatiesnelheid (draaisnelheid) wordt de wolkenstructuur beïnvloed. Er ontstaan wolkenbanken, die in zones rond de planeet draaien. De wolkenformaties razen met snelheden tot 500 km/u in tegengestelde richtingen rond Jupiter. Ze zijn redelijk stabiel en blijven lang bestaan. Sinds de laatste 50 jaar (vanaf het moment dat er goed naar Jupiter gekeken kon worden), zijn de structuren bijna niet veranderd.
In juli 1994 kregen de astronomen iets speciaals te zien: De komeet Shoemaker-Levy-9 viel uit elkaar. De aparte stukken stortten op de planeet neer. De lichtsterkte van de geweldige explosies, waren 50 Xl de helderheid van Jupiter.
(Jupiter samen met de Aarde)
De Grote Rode Vlek
De Grote Rode Vlek is op bijna elke foto van Jupiter te zien. Het is de grootste en langst levende storm in het zonnestelsel. Preciezer gezegd gaat het hier om een atmosferische wervelstorm. Hij steekt meer dan acht kilometer boven het wolkendek uit. Zijn afmetingen zijn werkelijk gigantisch. De doorsnede van de Grote Rode Vlek is 3X groter dan die van de aarde. De superstorm werd al 300 jaar geleden ontdekt. Vanaf dat moment werd hij telkens weer getekend, en later gefotografeerd.
Jupiter heeft 20 manen (hier op de foto zie je er een paar).
Toen Galileo in 1610 vier grote manen rond Jupiter ontdekte was dit de eerste ontdekking van een beweging van hemellichamen rond een ander middelpunt dan de aarde. (Toen dacht men dat het zonnestelsel rond de aarde draaide). Het was een belangrijke ontdekking voor de theorie van Copernicus. Hij beweerde dat de zon en niet de aarde het middelpunt van ons zonnnestelsel was. Galileo werd wegens zijn uitgesproken standpunt over de theorie van Copernicus vervolgd door de Inquisitie (de katholieke kerk). Hij werd door de kerk verplicht zijn geloof over de theorie af te zweren.
Activiteiten
1) Waarom zal een landing op Jupiter nog wel een tijdje op zich laten wachten?2) Waarom kan Jupiter geen zon worden?
klik op de aarde: naar startpagina 'planeten'
| hans oostendorp stoommachine GL KB BB leerweg elektriciteit stroom spanning snelheid proeven natuurkunde techniek docent vmbo mavo vbo leerlingen kelvin celsius fahrenheit dichtheid massa mars volume brug motor constructie mir ruimte tandwielen regenboog licht laser straling atoom practicum maan zon planeten aarde saturnus zon elektromagnetisme elektromotor pascal magneet dynamo boiler ampere volt newton kracht hefboom moment onderwijs wps vernieuwde basisvorming lts vmbo les basisschool watt volt ohm spanning orkaan weer wolken rontgen licht kleur energie techna natuurkunde techniek scheikunde kinderen kids kidz werkstuk eenvoudig nieuwe manier van lesgeven presentatie powerpoint proef hersenknerser hotpot vraag vragen opdracht opdrachten schakelingen batterij schakelaar elektriciteitscentrale serie parallel componenten weerstand leerling meester klas les aantekeningen examen eenvoudig nask leraar lerares docente kerndoel competenties pdf 4e klas 3e 2e 1e belgie start profieldelen vernieud keuzedelen competentie |